..::|_ Türkiye Cumhuriyeti _|::..

Nükleer teknoloji iki başlık halinde gözükmektedir.

Nükleer Santral (Reaktör) ise "Nükleer reaksiyon yardımı ile ortaya çıkan ısıdan elektrik üreten tesislere verilen isimdir.

Bir nükleer santralden elektrik üretmekle, gaz veya kömür santralların dan elektrik üretmek termodinamik olarak aynıdır. Aradaki fark ısı kaynağıdır. Tüm termik santraller da ısı kaynağı olarak kimyasal yanma enerjisi kullanılır. Nükleer santraller da fisyon yani parçalanma enerjisi kullanılır. Füzyon yani atom birleşmesinden çıkan enerjiyi kullanacak İLK REAKTÖR ise Fransa da 10 ülke katılımı ve 10 milyar $ bütçe ile 2005 yılında başlanmış olup 10 yılda tamamlanacaktır.

Nükleer reaktörler fisyon sonucu zincirleme bölünme reaksiyonunun kontrollü olarak yapıldığı sistemlerdir. Bölünme reaksiyonunun önemini anlamak için 1 kg U235 izotopunun yanması sonucu açığa çıkan enerjinin yaklaşık 1.3 milyon kg kömürünkine eşdeğer olduğunu belirtmek yeterli olacaktır.

Kazan içindeki yakıt çubukları aynı kızaran boru ısıtıcılar gibidir ve etrafındaki suyu kaynatır. Grafit çubuklar ise olayı kontrol eden çubuklardır ve nötronları yutar ve ısıyı düşürür. Grafitleri ne kadar yukarı çekersen o kadar kısmı kızarır ve güç artar. Tersinde ise yani grafit çubukları ne kadar yakıt çubukları arasına sokarsan ısı düşer. Çünkü nötronları yutar. Nükleer reaksiyonun gerçekleştiği bu kısma "REAKTÖR KALBİ" denilir. Ortaya çıkan buhar ise türbünleri çevirir ve buna bağlı jenaratörler döner, onlar da elektrik üretirler.

1942 yılında ilk kontrollü bölünme reaksiyonu Amerika Birleşik Devletlerinde inşa edilen CPI Deneme Reaktöründe gerçekleştirilmiştir. Bu reaktörde yakıt malzemesi olarak doğal uranyum ve moderator (yavaşlatıcı) olarak grafit kullanılmıştır. İlk nükleer reaktörde olduğu gibi nükleer reaktör tasarımcılarının reaktör yakıtı için seçimleri doğal uranyum (%0.71 U235, %99.27 U238) ya da %3, %4 oranında zenginleştirilmiş uranyumdur. Eğer yakıt doğal uranyum seçilirse moderator olarak grafit ya da ağır su kullanılmalıdır.

1945 de ilk ATOM BOMBASI yapıldı ve kullanıldı!

1953 de ilk REAKTÖR kuruldu.

1955 de ilk NÜKLEER DENİZALTI "Natullies" yapıldı.

1957 de ilk ELEKTRİK ENERJİSİ elde edildi. 68MW.

2006 da 442 Nükleer Santral (Reaktör) çalışmakta olup, 28 tanesi inşâ halinde, 52'si sipariş halinde ve 152 adeti ise niyetlenilmiş proje safhasındadır. Bak: www.world-nucleer.org

Nükleer santral çeşitleri ise ;

a. Basınçlı sulu

b. Kaynar sulu

c. Basınçlı ağır sulu tipinde 3 çeşit santral mevcuttur.

Yeni nesil tasarımlardan olan "gaz soğutmalı" NS de geliştirilmiştir.

 

1000MW gücündeki Nükleer Santral 1 yılda; 1.6 milyon ton ham petrol karşılığı enerji üretir.

Nükleer santraller ilk günden itibaren 2 TiP olarak inşâ edildi.

KAPALI (batı tipi) ve AÇIK (doğu tipi). İsminden anlaşıldığı gibi batı devletleri NS kalplerini (kor) kapalı bir beton kubbe içine yaptılar, Sovyetler ise doğuda NS kalplerini açık olarak inşâ ettiler. Çünkü kendilerine olan güven nedeni ile bu hata; 1986 yılında hem Rusya'ya hem de çevreye ve de tüm dünya ya pahalıya mâl oldu. Halbuki kalp (kor) erime kazası yıllar önce batıda 2 DEFA gerçekleşmiş ancak kapalı sistemden dolayı çevre herhangi bir ZARAR görmemiştir. İşte KAZA tablosu:

•  

• Dünya da NS’daki Kor (kâlp) erime kazaları:

1.	Windscale	İngiltere	05.10.1957	Kapalı Sistem	Kaçak Yok
2.	T.M. Island	A.B.D.	28.03.1979	Kapalı Sistem	Kaçak Yok
3.	Çernobil	S.S.C.B.	26.04.1986	Açık Sistem	FELAKET!

 

Nükleer Santral Güvenliği:

Sağ şekilde görülen tipte kubbe çapları 60 metre olup, duvar kalınlığı ise 1.5 metre civarında tor çeliği ile karışımlı özel betondan imal edilmiştir. Öyle sağlamdır ki; bir yolcu uçağının kubbe üzerine dikine düşmesi esnasında bile çatlamayacak şekilde yapılmıştır. (Şartnamesi de bu şekildedir). Batı ülkelerindeki tüm NS’lar KAPALI SİSTEMDİR. İşte sol tarafta görüldüğü gibi üzeri kapalı olmayan Çernobil santralında aşırı ısı nedeni ile “1” numaralı kazan basınca dayanamayıp patlamış ve içindeki erimiş radyoaktif yakıt çubukları etrafa dağılmış ve bir kısmı da buhar vasıtası ile bulutlara karışmıştır. Türkiye’nin batı normlarına bağlı olması, Viyana‘daki Uluslararası Atom Enerji Kurumu üyesi olması nedeni ile yapacağı NS mutlaka “KAPALI” olacak ve çevre için “0” RİSK taşıyacaktır.

İşte sizlere nükleer santralleri kullanan bazı ülke ve oranları ile bazı maddelerin enerji değerleri;

DÜNYADA “Nükleer Enerji” ORANLARI

 

DÜNYADA “Nükleer Enerji” ORANLARI		Bazı Yakıtların Enerji Değerleri
Dünya Ortalaması	% 16	1 Kg Odun	1 KWs
OECD Ortalaması	% 23	1 Kg Kömür	3 KWs
AB Ortalaması	% 32	1 Kg Petrol	3 KWs
Fransa	% 80	1 Kg Uranyum	50.000 KWs
A.B.D.	% 20	1 Kg Plutonyum	6.000.000 KWs
Belçika	"% 56
Ukrayna	% 49
İsveç	% 45
Ermenistan	% 35
İsviçre	% 32
Bulgaristan	% 44
Japonya	% 30
Litvanya	% 70
Güney Kore	% 45
Rusya	% 16
Slovakya	% 56

 

Nükleer Güç Santral Listesi ve Yıllık Uranyum Talebi

27 Kasım 2006

	NÜKLEER ELEKTRİK   ÜRETİMİ 2005		ÇALIŞAN REAKTÖRLER Ağu 2006		İNŞÂ HALİNDEKİ REAKTÖRLER Ağu 2006		PLANLANAN REAKTÖRLER Ağu 2006		DÜŞÜNÜLEN   REAKTÖRLER Ağu 2006		URANYUM İHTİYACI 2006
	billion kWh	% e	No.	MWe	No.	MWe	No.	MWe	No.	MWe	tonnes U
Argentina	6.4	6.9	2	935	1	692	0	0	1	1000	134
Armenia	2.5	43	1	376	0	0	0	0	1	1000	51
Belgium	45.3	56	7	5728	0	0	0	0	0	0	1075
Brazil	9.9	2.5	2	1901	0	0	1	1245	0	0	336
Bulgaria	17.3	44	4	2722	0	0	2	1900	0	0	253
Canada*	86.8	15	18	12,595	2	1540	2	2000	0	0	1635
China	50.3	2.0	10	7587	5	4170	13	12,920	50	35,880	1294
Czech Republic	23.3	31	6	3472	0	0	0	0	2	1900	540
Egypt	0	0	0	0	0	0	0	0	1	600	0
Finland	22.3	33	4	2696	1	1600	0	0	0	0	473
France	430.9	79	59	63,473	0	0	1	1630	1	1600	10,146
Germany	154.6	31	17	20,303	0	0	0	0	0	0	3458
Hungary	13.0	37	4	1773	0	0	0	0	0	0	251
India	15.7	2.8	16	3577	7	3088	4	2800	20	10,360	1334
Indonesia	0	0	0	0	0	0	0	0	4	4000	0
Iran	0	0	0	0	1	915	2	1900	3	2850	0
Israel	0	0	0	0	0	0	0	0	1	1200	0
Japan	280.7	29	55	47,700	2	2285	11	14,945	1	1100	8169
Kazakhstan	0	0	0	0	0	0	0	0	1	300	0
Korea DPR (North)	0	0	0	0	0	0	1	950	0	0	0
Korea RO (South)	139.3	45	20	16,840	1	950	7	8250	0	0	3037
Lithuania	10.3	70	1	1185	0	0	0	0	1	1000	134
Mexico	10.8	5.0	2	1310	0	0	0	0	2	2000	256
Netherlands	3.8	3.9	1	452	0	0	0	0	0	0	112
Pakistan	1.9	2.8	2	425	1	300	2	600	2	2000	64
Romania	5.1	8.6	1	655	1	655	0	0	3	1995	176
Russia	137.3	16	31	21,743	3	2650	8	9600	18	21600	3439
Slovakia	16.3	56	6	2472	0	0	0	0	2	840	356
Slovenia	5.6	42	1	676	0	0	0	0	0	0	144
South Africa	12.2	5.5	2	1842	0	0	1	165	24	4000	329
Spain	54.7	20	8	7442	0	0	0	0	0	0	1505
Sweden	69.5	45	10	8975	0	0	0	0	0	0	1435
Switzerland	22.1	32	5	3220	0	0	0	0	0	0	575
Turkey	0	0	0	0	0	0	3	4500	0	0	0
Ukraine	83.3	49	15	13,168	0	0	2	1900	0	0	1988
United Kingdom	75.2	20	23	11,852	0	0	0	0	0	0	2158
USA	780.5	19	103	98,054	1	1200	2	2716	21	24,000	19,715
Vietnam	0	0	0	0	0	0	0	0	2	2000	0
WORLD**	2626	16	442	370,921	28	22,645	62	68,021	161	120,625	65,478
	billion kWh	% e	No.	MWe	No.	MWe	No.	MWe	No.	MWe	tonnes U
	NUCLEAR ELECTRICITY GENERATION 2005		REACTORS OPERATING		REACTORS BUILDING		ON ORDER or PLANNED		PROPOSED		URANIUM REQUIRED

Sources:

Reactor data: WNA to 15/8/06.
IAEA - for nuclear electricity production & percentage of electricity (% e) 5/06.
WNA: Global Nuclear Fuel Market (reference scenario) - for U.

www.world-nuclear.org